Dr. Šušnjar: Kratkoća daha može otkriti tihu prijetnju koja češće pogađa mlađe žene

Zaduha, umor, iznenadni kratkotrajni gubitak svijesti, vrtoglavica, omaglice? Moguće je da se radi o plućnoj hipertenziji, opasnoj bolesti koja, ako se adekvatno ne liječi, može dovesti do smrti. Stoga osjećaj nedostatka zraka ne bismo trebali podcijeniti i trebali bismo se obratiti liječniku za savjet. Pitali smo dr. Dubravku Šušnjar, internisticu i kardiologinja u KB Dubrava, kada među nespecifičnim simptomima prepoznati plućnu hipertenziju.

UZV srca i kateterizacija

- Plućna hipertenzija se definira kada je srednji tlak u plućnoj arteriji veći ili jednak 25 mmHg u mirovanju. Plućni arterijski tlak procjenjuje se ehokardiografijom srca (ultrazvuk srca), a točne vrijednosti mjere se invazivnom metodom koja uključuje uvođenje katetera u desnu stranu srca i plućnu arteriju. Primarnoj ne znamo uzrok, a u pozadini sekundarne plućne hipertenzije su različite bolesti drugih organa, najčešće pluća i srca.

Lijevostrano zatajenje srca jedan je od najčešćih uzroka plućne hipertenzije, a može se pojaviti kod ljudi koji godinama imaju visoki krvni tlak ili bolest koronarnih arterija. Također, plućne bolesti kao što su KOPB, intersticijske bolesti pluća, poremećaji disanja u snu ili niska koncentracija kisika u krvi mogu dovesti do plućne hipertenzije. Zajedničko im je rezistentno povišen sistolički tlak u plućnoj arteriji, dok tlak u sistemskoj cirkulaciji može biti urednih vrijednosti - kaže dr. Šušnjar.

Zašto nastaje?

Često se javlja, kaže kardiologinja, i uz sistemske bolesti vezivnog tkiva kao što je sistemska skleroza, uzrok može biti i dugotrajna izloženost nekim toksinima (kokain, metamfetamin, alkohol), ali i nekim lijekovima, uznapredovala ciroza jetre ili može biti nasljedna uz mutacije gena. Može biti udružena s bolestima vezivnih tkiva, HIV infekcijom, portalnom hipertenzijom, prirođenom srčanom manom... Također je mogu uzrokovati i hematološki, sistemski, metabolički poremećaji, poremećaji štitnjače i, primjerice, kronična bubrežna insuficijencija.

U svakom slučaju, plućna hipertenzija predstavlja povećan napor za desnu stranu srca, što može dovesti i do zatajenja srca.

Oslabljena funkcija desnog srca

- Plućna hipertenzija posljedično vodi do opterećenja desne klijetke i popuštanja desnog srca te nepodnošenja napora, zaduhe, slabosti, presinkope (ili sinkope) te kliničkih znakova popuštanja desnog srca - pojašnjava kardiologinja Šušnjar.

Ženska boljka

Ističe i da se plućna hipertenzija javlja više kod žena.

- Sedam puta češće obolijevaju žene u mlađoj životnoj dobi. Prognoza bolesti značajno ovisi o uzroku plućne hipertenzije i stadiju u kojem je bolest otkrivena, a dijagnostičke metode kojima se postavlja sumnja i dijagnoza su rendgenska snimka srca i pluća, EKG, ultrazvuk srca - kaže dr. Šušnjar.

U Hrvatskoj postoji Registar bolesnika s plućnom hipertenzijom, prema zadnjim podacima iz Registra u Hrvatskoj ima više od 230 oboljelih.

Nema lijeka, ali terapija olakšava

- U terapiji plućne hipertenzije koriste se brojni lijekovi: blokatori kalcijevih kanala, prostaglandini, antagonisti endotelinskih receptora (Bosentan) i inhibitori fosfodiesteraze (Sildenafil) - kaže doktorica Šušnjar.

Kod bolesnika kod kojih medikamentozna terapija više nije učinkovita i koji su u završnom stadiju bolesti, jedina opcija ostaje transplantacija pluća, koja se unazad par godina uspješno izvodi i u Hrvatskoj.